خبرهای روز
مهمترین اخبار ایران و جهانخبرهای روز
مهمترین اخبار ایران و جهانجزئیات نوسازی انواع ناوگان حمل و نقل برون‌شهری
تاریخ خبر : 1389/08/21
خبرگزاری فارس: رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ضمن اشاره به نوسازی 9 هزار کامیون، 1500 اتوبوس و 2500 مینی‌بوس، گفت: تاکنون ضمن ثبت‌نام یک‌هزار و 500 کامیون برای نوسازی، 60 هزار وانت‌بار پلاک عمومی نیز ساماندهی شده‌اند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری فارس «توانا» موضوع نوسازی ناوگان
حمل و نقل عمومی جاده‌ای و ارائه تسهیلات از سوی دولت و بانک‌ها با همکاری
وزارتخانه‌های صنایع و معادن و راه و ترابری امری است که در اثنای اجرای
قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و آزاد‌سازی قیمت سوخت شتاب بیشتری به خود
گرفته است.
در حال حاضر بسیاری از بانک‌ها طی انعقاد تفاهم‌نامه‌های مختلف،
اقدام به ارائه تسهیلات به دارندگان وسایل نقلیه عمومی جاده‌ای می‌کنند و
نوسازی ناوگان عمومی جاده‌ای سرعت افزون‌تری گرفته است.
برای اطلاع از جزئیات نوسازی انواع مختلف ناوگان از قبیل اتوبوس،
کامیون، مینی‌بوس و تاکسی برون‌شهری باز به سراغ رییس سازمان راهداری و
حمل و نقل جاده‌ای رفتیم و تا با این استاد دانشگاه علم و صنعت گفت‌و‌گویی
داشته باشیم.
آنچه می‌خوانید مشروح مصاحبه فارس با شهریار افندی‌زاده‌زرگری است
که با وجود مشغله فراوان در آستانه اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها،
قسمتی از وقت خود را در اختیار رسانه‌ها قرار میدهد.
فارس: چندی پیش از نوسازی 9هزار دستگاه کامیون و آغاز ثبت‌نام
دارنندگان کامیون‌های فرسوده برای نوسازی خبر دادید؛ در حال حاضر نوسازی
ناوگان کامیونی در چه مرحله‌ای قرار دارد؟تاکنون چند مورد ثبت‌نام
داشته‌اید؟
افندی‌زاده: پس از تلاش و پی‌گیری‌های فراوان در سال گذشته، بالأخره
در سال جاری تفاهم‌نامه‌ای با همکاری وزارت صنایع و معادن، بانک‌های عامل،
ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای منعقد
و مقرر شد تا 80 درصد قیمت کامیون به صورت تسهیلات با بازپرداخت 7 ساله و
نرخ سود 14 درصد ارایه شود؛ بانک‌های ملی، صادرات، ملت و تجارت هر کدام
برای خرید دو هزار کامیون و بانک سپه برای خرید 1000 کامیون به صورت
مشارکت تسهیلات ارایه می‌دهند که جمعا شامل 9 هزار کامیون می‌شود.
سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای مسئول ثبت‌نام کامیونداران،
انتخاب و معرفی آنها به کارخانجات مورد‌نظر سازنده است البته تلاش می‌کنیم
نوع کامیون‌هایی که به ناوگان جاده‌ای کشور وارد می‌شود، مناسب جاده‌های
ایران باشد.
همچنین با همکاری ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت تلاش شده است که
کامیون‌های خارجی نیز با تسهیلات گمرکی وارد شود به شرطی که ناوگان فرسوده
خارج‌سازی شود.
طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده باید تهیه قطعه و خدمات پس از فروش
کامیون‌های تولید داخل و همچنین کامیون‌هایی که از خارج کشور وارد می‌شود،
حتمأ در داخل کشور انجام شود و کارخانجات داخلی این مسایل را برعهده
گیرند.
فارس: آیا محدودیت‌هایی هم برای ثبت‌نام ناوگان کامیونی فرسوده وجود دارد؟
افندی‌زاده: ثبت‌نام نوسازی ناوگان کامیونی از چندی پیش شروع شده است
و تا زمانی که 9 هزار ثبت‌نام تکمیل شود هیچ محدودیتی وجود ندارد؛ تاکنون
یک‌هزار و 500 ثبت‌نام داشته‌ایم؛ متقاضیان خود نام کارخانه و برند مورد
نظر را انتخاب می‌کنند.
فارس: با چه کارخانه‌هایی در این‌باره قرار داد بسته‌اید؟
افندی‌زاده: کارخانجاتی که در تفاهم‌نامه مذکور مشخص شده است شامل
ایران خودرو دیزل، سایپا دیزل، رخش خودرو، ارس خودرو، زامیاد است؛ قسمتی
از ارائه تسهیلات بای نوسازی ناوگان نیز این کارخانه‌ها متقبل شده‌اند
زیرا در ارتباط با وزارت صنایع و معادن هستند؛ در واقع تعدد کارخانجات
موجب ایجاد رقابت بین آنها برای تولید بهتر و با کیفیت‌تر است.
فارس: نحوه ثبت‌نام به چه طریق است؟
افندی‌زاده: ثبت‌نام به صورت فردی و حقوقی صورت می‌گیرد که ثبت‌نام
حقوقی برای اولین بار انجام می‌شود یعنی شرکت‌ها می‌توانند برای خرید عمده
ثبت‌نام کنند؛ سازمان راهداری به دلیل تأکید بر تحقق هدف شرکت محوری در
حمل و نقل کامیونی ترجیح میدهد که تقاضا‌های نوسازی به صورت شرکتی باشد
زیرا شرکت محوری به سامان دهی حمل و نقل بار می‌انجامد.
فارس: میزان پیمایش برای ارائه یارانه‌ها و شارژ کارت‌های هوشمند رانندگان کامیون به چه طریق خواهد بود؟
افندی‌زاده: در سیستم حمل و نقل برون شهری، کامیون‌هایی که بار را بیش
از 20 کیلومتر جابه‌جا می‌کنند دارای بارنامه هستند و این بارنامه وقتی به
صورت الکترونیکی صادر می‌شود، مشخص‌کننده مبداء، مقصد و کیلومتر است که
این مورد در کارت هوشمند رانندگان ثبت می‌شود و میزان فعالیت راننده به
ازاء هر روز و ماه مشخص می‌شود.
حتی تردد‌های یکسر خالی کامیون‌ها نیز در کارت هوشمند سوخت ثبت
می‌شود زیرا در بارنامه، مبداء، مقصد و نوع کالا مشخص است که این میزان
عملکرد کامیون در سیستم سامانه سازمان راهداری ثبت می‌شود و متوجه می‌شویم
چه میزان پیمایش انجام شده است.
بر اساس نوع و مدل کامیون، میزان مصرف نفت‌گاز در هر 100 کیلومتر
مشخص است بنابراین اگر کامیونی فعال نبود این عدم فعالیت مشخص است و نیازی
نیست در ازاء آن یارانه‌ای پرداخت شود.
حتی اگر راننده‌ای قبلأ کارت هوشمند داشته است و هم‌اکنون کامیون
ندارد، به دلیل عدم وجود پیمایش، کارت هوشمند از سیستم رایانه‌‌های سازمان
راهداری خارج می‌شود که این اتفاق کمک می‌کند مدیریت صحیحی در حمل و نقل
کالا داشته باشیم.
در این‌باره باید گفت: کامیونی که 40 الی 50 سال عمر دارد، قادر
نخواهد بود با مصرف 70 لیتر نفت‌گاز در 100 کیلومتر مسیر، به فعالیت خود
ادامه دهد بنابراین خود‌به‌خود از چرخه ناوگان خارج و انگیزه نوسازی ایجاد
می‌شود و این امر به نوسازی می‌انجامد.
فارس: در حال حاضر متوسط سن ناوگان عمومی اتوبوسی جاده‌ای کشور حدود
12 سال است و این امر مطلوب به نظر می‌رسد؛ سازمان راهداری و حمل و نقل
جاده‌ای چه برنامه‌هایی را برای نوسازی هر چه بیشتر ناوگان اتوبوسی
برون‌شهری کشور انجام داده است؟
افندی‌زاده: در ناوگان اتوبوسی جاده‌ای بدان دلیل که دریافت نرخ
توافقی از چندین سال قبل برای اتوبوس‌های ویژه مشخص شد، نوسازی و رقابت
افزایش خدمات در این نوع ناوگان رخ داده است؛ هم‌اکنون شرکت‌های مسافربری
توانمند در حمل و نقل مسافر برون شهری فعال هستند.
در حال حاضر متوسط عمر ناوگان اتوبوسی به حدود 12 سال کاهش یافته
البته هدف‌گذاری سازمان راهداری کاهش عمر ناوگان اتوبوسی به 10 سال است.
در سال جاری حدود یک هزار و 500 دستگاه اتوبوس جدید با تسهیلات
سازمان راهداری در ازاء خروج اتوبوس‌های فرسوده نوسازی می‌شود بدین ترتیب
که سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای نزدیک به 150 میلیون ریال یارانه
نقدی برای خرید هر اتوبوس پرداخت می‌کند و کارخانه سازنده نیز تسهیلاتی به
صورت لیزینگ به خریداران ارایه میدهد.
فارس: مسأله‌ای که در همیشه در ناوگان حمل و نقل عمومی جاده‌ای مطرح
بوده است، فرسودگی بیش از اندازه مینیبوسهای حمل و نقل عمومی برون‌شهری
است، متوسط سن ناوگان کنونی مینی‌بوسی کشور در حال حاضر بیش از 23 سال
است، برنامه‌های سازمان راهداری برای نوسازی این ناوگان را تشریح کنید.
افندی‌زاده: بلی درست است؛ در ناوگان مینی‌بوس کشور متوسط عمر ناوگان
حمل و نقل کشور بالا و نزدیک به 23 سال است و در این نوع ناوگان از
فرسودگی زیادی برخوردار هستیم به همین دلیل با هدف‌گذاری انجام شده حدود
2هزار و 500 دستگاه مینی‌بوس را تا پایان سال جاری نوسازی می‌کنیم.
نحوه نوسازی این ناوگان بدان طریق است که 80 میلیون ریال یارانه نقدی
توسط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای پرداخت می‌شود، 200 میلیون ریال
توسط ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت به صورت تسهیلات ارایه و حدود 30 میلیون
ریال نیز بابت اسقاط وسیله نقلیه پرداخت می‌شود که این امر کمک بسزایی در
نوسازی ناوگان دارد.
فارس: چندی پیش موضوع ورود مینیبوسهای ویژه به ناوگان حمل و نقل
عمومی برون‌شهری مطرح شده بود؛ در این‌باره چه فعالیت‌هایی انجام شده است؟
افندی‌زاده: سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای تلاش می‌کند
آئین‌نامه استفاده از مینیبوسهای ویژه را ابلاغ کند یعنی مینیبوسهای
ویژه وارد عرصه حمل و نقل جاده‌ای شوند؛ در حال حاضر مینی‌بوس‌هایی به
ناوگان برون‌شهری وارد شده است که از لحاظ خدمات در سطح بالایی قرار دارند
و می‌توانند همان خدمات که اتوبوس‌های ویژه ارایه می‌دهند را آنها هم
ارایه دهند.
به تمامی ادارات کل راه و ترابری و حمل و نقل استان‌ها ابلاغ شده
است که در آینده نزدیک مینیبوسهای ویژه با امکانات نوین به ناوگان حمل و
نقل برون‌شهری افزوده می‌شود.
وجود مینیبوسهای فرسوده در کنار مینیبوسهای ویژه که خدمات نوین
ارائه می‌دهند به ایجاد رقابت برای ارائه خدمات به مردم می‌انجامد.
مردم خود متمایل هستند در قبال پرداخت کرایه بیشتر، خدمات بیشتری
دریافت کنند و شرکت‌های مسافربری در قبال ارایه خدمات بیشتر نیز، مبلغ
بیشتری دریافت می‌کنند و در واقع این یک توافق دو جانبه است.
با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها نوسازی مینی‌بوس‌ها و ون‌ها شکل تازه‌ای به خود می‌گیرد و سرعت می‌گیرد.
فارس: یکی از مباحثی که از سال‌ها قبل مطرح بود، موضوع ساماندهی وانتبارها است، در این‌باره چه فعالیت‌هایی انجام شده است؟
افندی‌زاده: نزدیک به 50 سال بود که وانتبارها مشکل ساماندهی
داشتند؛ از چند ماه قبل بنابر ابلاغ ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت سازمان
راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اقدام به ثبت‌نام وانت‌بارهای فعال در
جاده‌ها با پلاک (ع) یا همان عمومی کرد و وانت‌بارهای برون‌شهری تحت تولیت
وزارت راه و ترابری قرار گرفت و تنها پلاک‌های دولتی را (پلاک ع) ثبت نام
کرده‌ایم که در این باره 60 هزار ثبت‌نام صورت گرفته است البته تعداد
وانت‌بارهای عمومی بسیار کم است و بیشتر آنها خصوصی هستند.
همچنین تلاش کرده‌ایم وانت‌بارهای خصوصی را از طریق اتحادیه‌ها
ساماندهی کنیم البته ساماندهی وانتبارها با اجرای بحث هدفمندسازی
یارانه‌ها سرعت می‌گیرد.
در بحث ساماندهی وانتبارها بر اساس سیاست‌های وزارت راه و ترابری
وانت‌بارهایی که قادر به حمل بیش از 2 تن کالا هستند ساماندهی می‌شوند.
فارس: قطعأ پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و منطقی شدن قیمت
سوخت، استقبال از حمل و نقل عمومی برون‌شهری و شهری افزایش می‌یابد؛ در
حال حاضر شاید برخی دل‌مشغولی‌های مردم این است که قیمت بلیت اتوبوس
برون‌شهری پس از اجرای این قانون به چه میزان افزایش می‌یابد، از طرف دیگر
رانندگان و صاحبان وسایل نقلیه عمومی برون شهری هم نمی‌‌دانند پس از
اجرای این قانون میزان درآمد و هزینه‌های آنها به چه طریق خواهد بود؛ در
این‌باره چه توضیحاتی دارید؟
افندی‌زاده: به دلیل عدم تعیین قیمت مصوب سوخت در حال حاضر نمی‌توان
هیچ درصدی را برای افزایش قیمت بلیت اتوبوس برون‌شهری پس از هدفمندسازی
یارانه‌ها تعیین کرد.
سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای تمامی گزینه‌ها را محاسبه کرده
است و به محض اعلام قیمت مصوب نفت‌گاز پس از هدفمندی یارانه‌ها، بلافاصله
میزان افزایش قیمت واقعی بلیت طبق بررسی‌های انجام شده، محاسبه می‌شود.
طبیعتأ وقتی قیمت سوخت افزایش پیدا کند، افزایش قیمت بلیت هم رخ
خواهد داد؛ اگر سوخت به قیمت فوب خلیج فارس برسد، میزان افزایش قیمت بلیت
هم مشخص می‌شود و به همین ترتیب هم اگر یارانه نقدی به صاحبان اتوبوس و
مینی‌بوس پرداخت سود، قیمت بلیت اتوبوس فرق خواهد کرد.
منتظر هستیم کارگروه تحولات اقتصادی قیمت مصوب سوخت را اعلام کند که
به محض اعلام قیمت واقعی سوخت، سازمان راهداری آماده اعلام میزان واقعی
افزایش قیمت بلیت اتوبوس خواهد بود.
هرچه دولت یارانه خود را بیشتر به طور مستقیم به صاحبان ناوگان حمل
و نقل جاده‌ای پرداخت کند، قیمت واقعی بلیت اتوبوس را نیز می‌توان
منطقی‌تر کرد؛ هم‌اکنون در سازمان راهداری تمامی محاسبات صورت گرفته است
که به ازاء هر قیمت سوخت، چه میزان افزایش قیمت بلیت رخ میدهد.
صاحبان ناوگان حمل و نقل جاده‌ای نیز هیچ نگرانی به خود راه ندهند
زیرا دولت هم به افراد یارانه پرداخت می‌کند هم به حمل و نقل عمومی نیز
یارانه‌ای اختصاص می‌یابد؛ یارانه‌ای که تا چندی پیش به صورت نامشخص توزیع
می‌شد، پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها به صورت مشخص توزیع
می‌شود.
در حال حاضر دولت به برخی کامیون‌هایی که از کشورهای خارجی وارد
ایران می‌شوند نیز یارانه اختصاص میدهد، به عنوان مثال قیمت نفت‌گاز در
اوکراین هر لیتر 94 سنت و در ایران 2 سنت است، دولت ایران به کامیونداران
اوکراینی که به ایران وارد می‌شوند نفت‌گاز به قیمت هر لیتر 40 سنت ارائه
میدهد؛ قطعأ اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها به منطقی شدن توزیع
یارانه‌ها و توزیع عادلانه آنها می‌انجامد.
فارس: شما به نوسازی ناوگان اتوبوسی و مینی‌بوسی برون‌شهری اشاره
کردید؛ اولین پیک سفر پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها نوروز 1390
است و قطعأ استفاده از حمل و نقل شخصی با اجرای این قانون کاهش و متقاضیان
حمل و نقل عمومی برون شهری افزایش می‌یابد، میزان آمادگی ناوگان حمل و نقل
مسافری برای ارائه خدمات به مسافران در اوج سفر و ارائه خدمات بهینه به
آنها از نظر تعدد ناوگان چگونه خواهد بود؟
افندی‌زاده: ناوگان حمل و نقل مسافری برون‌شهری روز به روز در حال
افزایش است، در حال حاضر به طور متوسط روزانه 60 درصد ظرفیت ناوگان مسافری
بین شهری در فصول غیر پیک و روزهای عادی اشغال می‌شود.
در تعطیلات نوروز تقاضاها دو الی سه برابر روزهای عادی افزایش
می‌یابد اما با مدیریت صحیح، توزیع ناوگان به صورت برنامه‌ریزی شده، پیش
فروش بلیت به صورت اینترنتی یا حضوری، خدمات به متقاضیان را به بهترین نحو
ارایه می‌دهیم؛ تجربیات نشان داده است که در هر فصل از سال و نیز عید
نوروز، در کدام یک از محورها تقاضای سفر بالا است و این امر به توزیع
ناوگان در سطح کشور کمک می‌کند.
بنابراین از نظر ظرفیت ناوگان و تقاضا مشکل چندانی در ایام نوروز امسال نداریم و تنها افزایش قیمت بلیت مطرح است.
در حال حاضر به دلیل ناچیز و یا صفر بودن بودن قیمت حمل و نقل در
ایران، ارزان‌ترین حمل و نقل دنیا را داریم؛ هم‌اکنون اتوبوس‌های عادی
ناوگان برون‌شهری به ازاء هر کیلومتر 44 ریال از هر مسافر دریافت می‌کند
یعنی به ازاء هزار کیلومتر جابه‌جایی 4 هزار و 400 تومان از یک مسافر
دریافت می‌شود بنابراین افزایش قیمت تأثیر چندانی در کاهش استقبال از حمل
و نقل عمومی جاده‌ای نیز نخواهد داشت بلکه با افزایش خدمات، میزان استقبال
هم بیشتر خواهد بود.
در حال حاضر اتوبوس‌های VIP که قیمت بلیت آنها بیشتر از اتوبوس‌های
ویژه است، متقاضیان بیشتری برای سفر دارد به همین دلیل با وجود قیمت 200
میلیون تومانی این اتوبوس‌ها، این نوع ناوگان هر روز بیشتر به عرصه حمل و
نقل مسافر برون‌شهری وارد می‌شود.
مردم خود علاقمند هستند در ازاء دریافت خدمات بیشتر، قیمت بیشتری پرداخت کنند.
ضمنأ باید به این نکته نیز اشاره کرد که تأثیر و دخالت ناوگان اتوبوسی
در بروز تصادفات رانندگی، بسیار پایین است؛ اتوبوس‌های کنونی از نظر ایمنی
و رفاهی رشد بسیار مطلوبی دارند.
فارس: با تشکر از وقتی که در اختیار خبرگزاری فارس قرار می‌دهید.
گفت‌گو از سعید مؤذنی
انتهای پیام
